نمودار ناوبری دریایی - نقشه ای که برای پشتیبانی از وظایف ناوبری طراحی شده است. نقشه تصویری است روی صفحه ای از قسمتی یا تمام سطح زمین.
نمودارهای ناوبری برای ثبت گرافیکی حرکت یک کشتی در طول مسیریابی استفاده می شود و یاتاقان ها به نقاط عطف بر روی آن رسم می شوند (شکل 3.21). برای اینکه یک کشتی از یک نقطه به نقطه دیگر حرکت کند، باید کوتاه ترین و ایمن ترین مسیر را انتخاب کرد.

الزامات یک نمودار ناوبری دریایی:
1) مسیر و خطوط تحمل باید به عنوان خطوط مستقیم به تصویر کشیده شود.
2) نقشه باید متساوی الاضلاع باشد.

طرح نقشه کشی که این الزامات را برآورده می کند، Mercator نامیده می شود (Mercator، یک نقشه کش هلندی، این طرح را در سال 1569 پیشنهاد کرد).
نمایش نقشه های ناوبری:
- خط ساحلی و اعماق؛
- توپوگرافی پایین و خطرات ناوبری؛
- تجهیزات ناوبری؛
- راه های دریایی؛
- مناطق لنگرگاه؛
- اطلاعات در مورد انحراف مغناطیسی، شرایط یخ، خاک پایین؛
- مناطق ممنوعه برای ناوبری.
وجود دارد:
- کارت های عمومی؛
- نقشه های سفر با مقیاس 1:100.000-1:500.000؛
- نقشه های خصوصی با مقیاس 1:25'000-1:50'000. و
- طرح های دریایی با مقیاس 1:500-1:25000.

برای استفاده صحیح از نقشه باید بتوانید آن را بخوانید یعنی همه چیز را در نقشه بفهمید. نمادهاو آنها را به درستی درک کنید. خواندن نقشه باید با عنوان شروع شود که نام آن (منطقه ناوبری) را نشان می دهد، یک مقیاس عددی نشان دهنده موازی اصلی که به آن اختصاص داده شده است، اقداماتی که در آن اعماق و ارتفاعات کوه های ساحلی آورده شده است، و همچنین سال. که انحراف مغناطیسی به آن داده می شود. بعد از عنوان، علامت های موجود در زیر قاب پایین را در مورد تاریخ آخرین تصحیح (اصلی و جزئی) این نقشه و سال انتشار آن بخوانید. تمام یادداشت ها، هشدارها (با رنگ قرمز چاپ شده)، نقشه های فانوس دریایی و پلان های بنادر روی نقشه قرار می گیرند تا خط ساحلی و سطح آب را مبهم نکنند.
شماره کارت دریاسالاری شامل پنج رقم است. اولین آنها منطقه اقیانوس جهانی، دوم - مقیاس نقشه، سوم - منطقه اقیانوس یا دریا، دو رقم آخر - شماره سریال نقشه این اقیانوس یا منطقه دریایی را نشان می دهد.
آنها پس از آشنایی اولیه با نقشه، منطقه ای را که در آن قایقرانی خواهند کرد به تفصیل بررسی می کنند تا وضعیت ناوبری را با جزئیات بررسی کنند - اعماق، خطرات و سیستم حصارکشی آنها، خط ساحلی، محل فانوس ها و علائم. برای نشان دادن وضعیت و ویژگی های سطح دریا، کف و ساحل آن بر روی نقشه، از سیستم نمادها استفاده می شود.
اعماق در نقشه های مدرن بر حسب متر و دسی متر نشان داده شده است. نقاط با عمق مساوی با خطوطی با عمق مساوی - ایزوبات به هم متصل می شوند. ایزوبات که آبهای کم عمق ساحلی یا سواحل یا ساحل جداگانه را جدا می کند، خط خطر یا ایزوبات احتیاطی نامیده می شود.

خاک ها با اختصارات معمولی نشان داده می شوند، به عنوان مثال: P - sand، I - silt، Kor - corals و غیره. خاک های پیچیده با ترکیبی از اختصارات برای اجزای خاک نشان داده می شوند: IP - شن سیلتی، GrP - شن با ماسه، SrGl، MK - خاک خاکستری، سنگ ریز. حروف نیز رنگ و ویژگی های خاک را نشان می دهد: zhlP - ماسه زرد، srmPGl - ماسه ریز خاکستری با خاک رس. اگر اجزای خاک به صورت لایه ای چیده شوند، ابتدا لایه بالایی mPPl نوشته می شود - ماسه ریز روی دال.
خطرات ناوبری طبیعی - سواحل، سواحل، صخره ها - به عنوان طرح کلی نقاط با نشان دادن حداقل عمق بالای آنها روی نقشه ها نشان داده شده است.
تمام خطرات دریایی دیگر با نمادهای مختلف نشان داده می شوند.
اگر موقعیت یا وجود خطر نشان داده شده در نقشه مشکوک باشد، علائم زیر در کنار علامت چنین خطری یا داخل آن قرار می گیرد: PS - "موقعیت مشکوک است" یا SS - "وجود مشکوک است".
مکان های لنگر با یک الگوی لنگر نشان داده می شوند. تصویر لنگر بدون میله به معنای لنگر برای کشتی های کوچک است و لنگر با میله به معنای لنگر برای کشتی های بزرگ است. منطقه ای که خاک فقیر دارد با خط نقطه چین دایره ای با کتیبه: پلخ (خاک فقیر) خط کشیده شده است.
تابلوها و چراغ های روشنایی دارای تصاویر رنگی از چراغ ها و ویژگی های آنها بر روی نقشه هستند. رنگ‌های چراغ‌های فانوس دریایی با دایره‌های رنگی که مرکز آن در نقطه‌ای که فانوس دریایی قرار دارد یا با قسمت‌هایی از دایره در زاویه روشنایی نشان داده می‌شود. مشخصات نور در کنار چراغ در یک خط آورده شده است، به عنوان مثال: GrPr(3)(25s)10M(n)، که به معنی یک چراغ چشمک زن گروهی با سه چشمک زدن و دوره زمانی 25 ثانیه، محدوده دید 10 مایل است. , سیگنال مه - nautofon.

سایت ها روی نقشه ها مشخص شده اند خطوط جامد(چرخ دنده) و خط نقطه چین (دنده غیر در حال اجرا و همچنین ترازهای چرخشی و سکانسی روی خطوط اندازه گیری).
جریان های دریایی که باید هنگام ترسیم در نظر گرفته شوند، بر روی نقشه ها به شکل فلش ترسیم می شوند: آنهایی که جهت جریان ثابت را نشان می دهند با پر و یک متغیر با خط موج دار نشان داده شده است. سرعت فعلی دقیق به 1/4 گره در بالای فلش نوشته شده است. جریان جزر و مد با یک فلش با پر در بالا، و جریان جزر و مد - بدون پر نشان داده شده است. ساختمان ها و اشیاء قابل توجه مختلف در ساحل که مکان آنها مشخص است - کلیساها، برج ها، ارتفاعات فردی - نیز با علائم متعارف نشان داده شده است. مکان دقیق شی نشان داده شده در نقشه به وسط پایه یا مرکز نماد اشاره دارد.
غرق‌هایی که خطر جدی برای دریانورد دارند با پنج علامت مختلف نشان داده می‌شوند: برای کشتی‌های غرق‌شده که قسمت‌هایی از بدنه آن از بالای آب بالا رفته است. با دکل های بالای آب؛ برای کشتی هایی که عمق آنها کمتر از 18 متر و بیش از 18 متر است. خشک شدن

روش ترسیم مرسوم سطح زمین در یک صفحه را طرح نقشه کشی و تصویر حاصل از نصف النهارها و موازی ها را شبکه کارتوگرافی می نامند. چندین نوع پیش بینی نقشه وجود دارد. همه آنها به دو گروه تقسیم می شوند - بسته به ماهیت اعوجاج ها و بسته به روش ساخت شبکه نقشه برداری. CUT$

بر اساس ماهیت اعوجاج، برجستگی ها به برجستگی های متساوی الاضلاع، مساحت مساحت، هم فاصله و پیش بینی دلخواه تقسیم می شوند.

بر روی نقشه‌ها در یک طرح هم‌شکل، ارقام بی‌نهایت کوچک به‌عنوان شکل‌های متناظر مشابه در سطح زمین به تصویر کشیده می‌شوند. شباهت شکل ها باعث می شود تا زوایای برابری حفظ شود. در نقشه‌هایی که در یک طرح مساحت مساوی قرار دارند، تناسب مناطق با مناطق مربوطه در سطح زمین حفظ می‌شود، اما شباهت شکل‌ها حفظ نمی‌شود. در نقشه‌هایی که در یک فاصله مساوی قرار دارند، مقیاس در یکی از جهت‌های اصلی ثابت می‌ماند. پیش بینی های خودسرانه نه برابری زاویه ها و نه تناسب مساحت ها را حفظ نمی کنند، اما آنها ویژگی های خاص خود را دارند.

بر اساس نوع نصف النهارها و موازی های شبکه کارتوگرافی معمولی، برآمدگی ها به دو دسته مخروطی، استوانه ای و ازیموتالی تقسیم می شوند. با برآمدگی های مخروطی، سطح زمین بر روی سطح جانبی یک مخروط مماس یا متقاطع قرار می گیرد و به دنبال آن این سطح به یک صفحه تبدیل می شود. با برآمدگی های استوانه ای، سطح زمین بر روی سطح جانبی یک استوانه مماس یا متقاطع قرار می گیرد. با برآمدگی های آزیموتال، سطح زمین در هر نقطه ای بر روی صفحه ای مماس بر سطح زمین قرار می گیرد.

یک تصویر مسطح و کاهش یافته از سطح زمین، که در آن اعوجاج تابع یک قانون ریاضی خاص است، نامیده می شود. نقشه دریایی.

تصاویر مسطح از نواحی کوچک سطح زمین، که در آنها می توان از اعوجاج چشم پوشی کرد، پلان نامیده می شود.

ویژگی اصلی که نقشه را از پلان متمایز می کند این است که مقیاس نقشه ثابت نیست، اما در یک پلان مقیاس در تمام سطح آن ثابت می ماند.

واحد مقیاس خطی برای اندازه گیری فواصل و اختلاف عرض جغرافیایی در نقشه مرکاتور به عنوان مایل مرکاتور در نظر گرفته می شود. طول یک دقیقه از قوس نصف النهار در یک نقشه مشخص به موازات طرح مرکاتور، که بر حسب میلی متر بیان می شود، مایل مرکاتور نامیده می شود.

از آنجایی که نصف النهارها در نقشه مرکاتور در هر نقطه به طور متناسب کشیده شده اند، تصویر یک دقیقه ای از قوس نصف النهار با تغییر در عرض جغرافیایی تغییر می کند و با دور شدن از خط استوا پیوسته افزایش می یابد. بنابراین، هنگام اندازه گیری فاصله در نمودار دریایی، لازم است که مایل Mercator را در قاب کناری نقشه در همان عرض جغرافیایی که فاصله اندازه گیری شده در آن قرار دارد، بگیرید.

نواحی نزدیک به قطب‌های زمین با اعوجاج‌های بسیار بزرگ بر روی برآمدگی مرکاتور به تصویر کشیده شده‌اند و خود قطب‌ها بر روی سطح جانبی استوانه پرتاب نمی‌شوند. بنابراین، نقشه‌های Mercator برای عرض‌های جغرافیایی که بیش از 85 درجه نیستند، جمع‌آوری می‌شوند.

درجه کاهش ابعاد واقعی شکل ها یا خطوط سطح زمین که به نقشه منتقل می شود مقیاس نامیده می شود. مقیاس با نسبت طول یک خط روی نقشه به طول همان خط در سطح زمین مشخص می شود. مقیاس های عددی و خطی وجود دارد.

مقیاس عددی کسری است که صورت آن یک و مخرج آن عددی است که نشان می دهد چند واحد طول روی زمین در یک واحد طول روی نقشه وجود دارد.

مقیاس خطی یک نمایش گرافیکی از مقیاس عددی است و نشان می دهد که چند واحد فاصله بزرگتر روی زمین در یک واحد کوچکتر روی نقشه وجود دارد.

همانطور که در بالا ذکر شد، مقیاس فقط در پلان ها ثابت نگه داشته می شود. در نمودارهای دریایی، مقیاس یک مقدار متغیر است و به اصلی و جزئی تقسیم می شود.

مقیاس اصلی مقیاسی است که بر روی خود نقشه در عنوان آن نشان داده شده است و فقط در جهت های خاص حفظ می شود. بنابراین، برای یک نقشه دریایی در طرح مرکاتور، مقیاس در امتداد موازی ها ثابت می ماند و هنگام حرکت از یک موازی به موازی دیگر تغییر می کند. موازی که در امتداد آن مقیاس اصلی مشخص شده در عنوان نقشه مشاهده می شود، موازی اصلی نامیده می شود.

با افزایش عرض جغرافیایی، مقیاس برجستگی مرکاتور افزایش می یابد و بالعکس، با کاهش عرض جغرافیایی کوچکتر می شود. در تمام نقاط روی نقشه، مقادیر مقیاس بزرگتر یا کوچکتر از مقیاس اصلی هستند و بنابراین جزئی نامیده می شوند.

مقیاس نقشه دقت اندازه گیری خطی را بر روی آن تعیین می کند. حداکثر دقت مقیاس، فاصله خطی روی زمین است که مربوط به 0.2 میلی متر در نقشه است (حداکثر فاصله قابل مشاهده با چشم غیرمسلح انسان روی کاغذ).

نحوه استفاده از نقشه دریا

قبل از استفاده نقشه دریایینیاز به مطالعه دقیق دارد ابتدا باید عنوان نقشه، یادداشت‌ها و احتیاط‌ها، سال انتشار و تاریخ‌های تجدیدنظر را بخوانید. عنوان نقشه نشان دهنده نام آن یعنی منطقه است و در زیر نام داده های زیر آورده شده است: مقیاس و موازی اصلی که به آن اختصاص داده شده است. سالی که انحراف مغناطیسی به آن کاهش می یابد. اقداماتی که در آن اعماق بیان می شود.

اعماق در نمودارهای دریا به یک سطح کاهش می یابد - عمق صفر. در نقشه های شوروی در دریاهای دارای جزر و مد، کمترین سطح دریا ممکن است به عنوان عمق صفر در نظر گرفته می شود، یعنی سطح پایین ترین آب های چشمه کوچک، و برای دریاهای بدون جزر و مد - میانگین سطح بلند مدت.

اعماق در نمودارهای دریا برای آبهای داخلی در متر به شرح زیر نشان داده شده است: تا 5 متر با دقت حدود 0.1 متر؛ از 5 تا 20 متر با دقت 0.2 متر؛ از 20 تا 50 متر با دقت 1 متر.

کوچکترین عمق، کم عمق ترین عمق در یک کرانه، صخره، میله و سایر ارتفاعات پایین، و همچنین در مسیر جاده، در کانال است.

عمق حفظ شده - کمترین عمق در یک کانال یا فری که می تواند در طول مسیریابی حفظ شود.

عمق متمایز عمقی است که کم و بیش با اعماق اطراف متفاوت است (حداقل 10٪ برای یک کف صاف و 20٪ برای یک توپوگرافی پایین ناهموار).

برای وضوح بیشتر، تصاویر نقش برجسته بستر دریا، علاوه بر اعماق، با ایزوبات (خطوط با عمق مساوی) روی نقشه ها نشان داده شده است. آنها از طریق اعماق 10، 20، 50، 100، 200 متر و در مناطق اعماق دریا - گاهی اوقات از طریق اعماق 500، 1000 و 2000 متر انجام می شوند.

خاک های روی نقشه ها به صورت اختصاری نشان داده می شوند، به عنوان مثال: I-silt، Gbk-sponge، Gl-clay، Cor-corals، P-Sand، R-Shell، Gr-Gravel، K-stone و غیره. رنگ و ماهیت خاک خاک به صورت اختصاری با حروف کوچک نشان داده شده است، به عنوان مثال: ZlichI - گل و لای ناپاک سبز، blmp - ماسه ریز سفید، plGL - خاک رس متراکم.

نشانه‌گذاری ارتفاعات، ارتفاعات جزایر، سنگ‌های بالای آب و سنگ‌ها بر حسب متر از سطح دریا که بر روی نقشه‌های منطقه مورد نظر برای اندازه‌گیری ارتفاعات اتخاذ شده است، ارائه می‌شوند. علائم ارتفاعی که نسبت به موقعیت و ارتفاع سازه ها مخلوط شده اند در براکت ها قرار می گیرند.

خطرات ناوبری و موانع آنها بر روی نقشه ها با نمادها نشان داده شده است. اگر موقعیت خطر دقیقاً مشخص نشده باشد ، در کنار آن اختصارات مشروط قرار می گیرند - PS (موقعیت مشکوک است) یا SS (وجود مشکوک است).

تجهیزات ناوبری برای تعیین موقعیت کشتی نیز با علائم معمولی نشان داده می شود. و آنهایی که علامت ندارند روی نقشه با یک دایره با یک نقطه در مرکز و یک کتیبه مختصر توضیحی مشخص شده اند. به عنوان مثال: RPS - ایستگاه مسیریابی رادیویی، pam - بنای یادبود، RLO - نقطه عطف رادار.

چراغ های کمک روشنایی تجهیزات ناوبری روی نقشه هایی در مقیاس 1:500000 و بزرگتر با رنگ واقعی آنها نشان داده می شود. نورهای سفید، زرد و نارنجی با رنگ نارنجی نشان داده شده است. مخفف "zh" قبل از کاراکتر چراغ های زرد و نارنجی قرار می گیرد.

شعاع دایره ها و کمان هایی که رنگ چراغ ها را نشان می دهد با محدوده دید آتش مطابقت ندارد. محدوده دید آتش بر حسب مایل دریایی داده شده است.

در نمودارهای دریایی با مقیاس کوچکتر از 1:500000، تمام چراغ های کمک نورانی برای تجهیزات ناوبری، صرف نظر از نوع (دایره یا بخش) و رنگ آتش، به صورت "شاخ" بنفش نشان داده شده اند.

در نمودارهای دریایی در مقیاس 1:500000، که برای استفاده به عنوان نمودارهای عمومی (دریاهای داخلی یا حاشیه ای) در نظر گرفته شده است، همه چراغ ها، صرف نظر از نوع و رنگ، به صورت "شاخ" بنفش نشان داده می شوند. رنگ آتش با حروف اختصاری قبل از ماهیت آتش نشان داده می شود.

جهت های مستقیم و معکوس (آزیموت های واقعی) روی ترازها نشان داده شده است. جهت اول از ساحل، جهت دوم از دریا داده می شود. اگر نقشه به شدت بارگذاری شده باشد، ترازها ممکن است یک جهت از ساحل را نشان دهند. قسمت در حال اجرا از خطوط ناوبری به عنوان یک خط پیوسته، بخش غیر در حال اجرا - به عنوان یک خط نقطه چین نشان داده شده است.

اگر به دلیل کوچک بودن نمودارهای دریاییدو علامت نورانی پیشرو به طور جداگانه بیان نمی شوند و در یک نقطه نشان داده می شوند، سپس ابتدا مشخصه آتش علامت جلو و سپس عقب نشان داده می شود.

شناورها در نمودارهای دریایی بر اساس نوع آنها به تصویر کشیده شده اند. بدون مشخص کردن شکل، شناورهایی به تصویر کشیده می شوند که شکل آنها ناشناخته است یا با سیستم شناور IALA مطابقت ندارد.

علائم بالا در شناورها، نقاط عطف و علائم نشان داده شده و رنگ آنها با استفاده از اختصارات پذیرفته شده نشان داده شده است. در منطقه سیستم شناوری IALA، در نمودارهایی با ترافیک سنگین، علائم کمک شناور برای ناوبری و علائم غیر روشن ممکن است در صورت داشتن علائم بالا حذف شوند.

با توجه به این واقعیت که در مناطقی که سیستم حصار IALA در حال اجراست، بازتابنده‌های رادار بر روی تمام کمک‌های شناور برای ناوبری واقع در مکان‌های مهم ناوبری نصب می‌شوند، بازتابگرهای رادار روی کمک‌های شناور به تجهیزات ناوبری معمولاً در نمودارها نشان داده نمی‌شوند.

در نمودارهای آبراه های داخلی، رنگ شناورها، شناورها و نشانگرهای ساحل با رنگ واقعی آنها مطابقت دارد، به استثنای رنگ سفید که به رنگ نارنجی آمده است.

برای فانوس ها و علائم نورانی، مشخصات چراغ ها و سایر توضیحات با اختصارات متعارف آورده شده است. به عنوان مثال: GrPr (4) 20s 22MT(n) ARMkROT، یعنی یک چراغ چشمک زن گروهی با چهار چشمک زدن و دوره زمانی 20 ثانیه، محدوده دید 22 مایل سیگنال مه ناوفون، فانوس رادیویی هوایی، ایستگاه رادیویی آشکارساز مه.

فعلی روشن است نمودارهای دریاییبا فلش نشان داده می شود: سرعت فعلی بالای فلش با دقت 0.25 گره نوشته می شود. اطلاعات مربوط به جریان جزر و مد در جداول در فضاهای خالی روی نقشه قرار داده شده است.

انحراف مغناطیسی برای یک منطقه معین در نمودارهای دریایی با دقت 0˚.1 نشان داده شده است. تغییر سالانه در انحراف برای دوره ای که به آن مربوط می شود در عنوان نقشه قرار می گیرد. ناحیه ناهنجاری مغناطیسی با کانتور مشخص شده توسط یک خط سیاه و سفید نشان داده شده است.

طبقه بندی نمودارهای دریایی

همه نمودارهای دریاییبه نقشه های ناوبری، مرجع و کمکی تقسیم می شوند. نقشه های ناوبری برای حل مشکلات مختلف ناوبری طراحی شده اند و یک سند رسمی اجباری هستند. نمودارهای دریایی ناوبری به دو دسته عمومی و ویژه تقسیم می شوند.

بسته به مقیاس، کلی نقشه های ناوبریبه نقشه های کلی، مسافرتی، خصوصی و نقشه ها تقسیم می شوند.

کارت های عمومیدر مقیاس 1:500000 - 1:5000000 گردآوری شده اند و برای محاسبه مرده مسیر کشتی هنگام قایقرانی در دریاهای آزاد، تخمگذار اولیه و محاسبات کلی ناوبری استفاده می شوند.

نقشه های سفربرای اطمینان از ناوبری در نزدیکی ساحل و در فاصله ای از آن در نظر گرفته شده است. چنین نقشه هایی در مقیاس های 1:100000 تا 1:500000 در امتداد موازی اصلی جمع آوری می شوند.

کارت های خصوصیطراحی شده برای ارائه ناوبری هنگام قایقرانی در نزدیکی ساحل و در شرایط ناوبری تنگ، آنها در مقیاس 1:75000 تا 1:25000 جمع آوری شده اند.

طرح هابرای ورود به بنادر، بنادر، خلیج ها، جاده ها، لنگرگاه ها و برای ناوبری در محدوده آبی آنها در نظر گرفته شده است. پلان ها در مقیاس 1:1000 - 1:25000 ترسیم می شوند.

ویژه نقشه های ناوبریبا نقشه های ناوبری عمومی تفاوت دارند زیرا دارای بار اضافی برای حل ناوبری فردی و سایر وظایف هستند. نمودارهای ناوبری ویژه عبارتند از: نمودارهای ناوبری رادیویی، طراحی شده برای تعیین مکان کشتی با استفاده از RNS. نقشه های ناوبری و ماهیگیری با مشخصات دقیق خاک بستر دریا و غیره.

نقشه های مرجع و کمکیاز نظر محتوا و هدف متفاوت است. به طور معمول، نقشه های کمکی یک شبکه کارتوگرافی بدون عناصر خاص از محیط زیست دریایی هستند. اینها شامل نقشه‌های شبکه‌ای، نقشه‌های خالی، نقشه‌های محاسبه ناوبری در امتداد کمان دایره بزرگ‌تر و غیره می‌شوند. نقشه‌های مرجع برای مطالعه عناصر فیزیکی-جغرافیایی و سایر عناصر منطقه ناوبری در نظر گرفته شده‌اند که نمی‌توانند در نقشه‌های ناوبری نشان داده شوند. نقشه‌های مرجع شامل نقشه‌های رادیویی و ایستگاه‌های رادیویی، نقشه‌های مسیرهای پیشنهادی، نقشه‌های عناصر آب‌وهواشناسی، نقشه‌های عناصر مغناطیس زمینی، برگه‌های جمع‌آوری، اطلس‌ها (داده‌های فیزیکی و جغرافیایی، جریان‌های جزر و مدی، جریان‌های سطحی، امواج، باد و غیره است. .).